โรคมะเร็ง (Cancer) เผย 3 สาเหตุหลัก พร้อมวิธีป้องกันโรคมะเร็งเป็นกลุ่มของโรคที่เกิดจากการเจริญเติบโตและแบ่งตัวอย่างผิดปกติของเซลล์ในร่างกาย โดยทั่วไปแล้วผู้เชี่ยวชาญสรุปสาเหตุหลักที่กระตุ้นให้เกิดการกลายพันธุ์ของเซลล์เหล่านี้ออกเป็น 3 ปัจจัยหลัก
3 สาเหตุหลักของโรคมะเร็ง
สาเหตุหลักของโรคมะเร็งเกิดจากการที่สารพันธุกรรม (DNA) ของเซลล์เกิดการเปลี่ยนแปลงหรือกลายพันธุ์ ซึ่งเกิดจากปฏิกิริยาระหว่างปัจจัยทางพันธุกรรมของบุคคลนั้นกับสารก่อมะเร็งจากภายนอก โดยสามารถจัดกลุ่มปัจจัยภายนอกที่เป็นสาเหตุหลักได้ดังนี้:
1. พฤติกรรมการใช้ชีวิต (Lifestyle Factors)
เป็นสาเหตุหลักที่สามารถควบคุมได้และเป็นสาเหตุของมะเร็งส่วนใหญ่
การสูบบุหรี่และยาสูบทุกชนิด: เป็นสารก่อมะเร็งที่สำคัญที่สุด สัมพันธ์กับมะเร็งหลายชนิด โดยเฉพาะมะเร็งปอด
อาหารที่ไม่เหมาะสม: การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง เนื้อแดงและเนื้อแปรรูปมากเกินไป, อาหารเค็มจัด หมักดอง รมควัน หรืออาหารที่มีสารก่อมะเร็ง (เช่น พยาธิใบไม้ตับจากการกินปลาน้ำจืดดิบ) และการขาดผักผลไม้
การดื่มแอลกอฮอล์: เพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งตับ, มะเร็งหลอดอาหาร, มะเร็งเต้านม และอื่น ๆ
ภาวะน้ำหนักเกินและขาดการออกกำลังกาย: นำไปสู่โรคอ้วน ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงมะเร็งหลายชนิด
2. ปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมและกายภาพ (Environmental and Physical Agents)
คือการสัมผัสกับสารก่อมะเร็งจากภายนอก
รังสี (Radiation):
รังสีอัลตราไวโอเลต (UV) จากแสงแดด เป็นสาเหตุหลักของมะเร็งผิวหนัง
รังสีแกมมา/รังสีเอกซ์ (Ionizing Radiation) ที่ได้รับจากการทำงานหรือการรักษาบางอย่างในปริมาณสูง
มลภาวะและสารเคมี: เช่น ควันพิษทางอากาศ (PM 2.5), แร่ใยหิน (Asbestos), สารเคมีจากโรงงานอุตสาหกรรม, หรือสารเคมีกำจัดศัตรูพืช
3. การติดเชื้อทางชีวภาพ (Biological Agents / Infections)
การติดเชื้อเรื้อรังจากไวรัส แบคทีเรีย หรือพยาธิบางชนิดสามารถกระตุ้นให้เกิดการอักเสบเรื้อรังและเซลล์กลายพันธุ์ได้
ไวรัส: เช่น ไวรัสตับอักเสบชนิด B และ C (สัมพันธ์กับมะเร็งตับ), ไวรัส HPV (สัมพันธ์กับมะเร็งปากมดลูก, มะเร็งช่องปากและคอหอยบางชนิด)
แบคทีเรีย: เช่น เชื้อ Helicobacter pylori (H. pylori) (สัมพันธ์กับมะเร็งกระเพาะอาหาร)
พยาธิ: เช่น พยาธิใบไม้ตับ (สัมพันธ์กับมะเร็งท่อน้ำดี)
วิธีป้องกันโรคมะเร็ง
คุณสามารถลดความเสี่ยงมะเร็งได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวันอย่างเข้มงวด:
ไม่สูบบุหรี่และไม่ดื่มแอลกอฮอล์: เป็นการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญที่สุดที่ช่วยลดความเสี่ยงมะเร็งได้มากที่สุด
รักษาน้ำหนักตัวให้เหมาะสมและออกกำลังกายสม่ำเสมอ: ควบคุมน้ำหนักด้วยการออกกำลังกายระดับปานกลางอย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์
รับประทานอาหารต้านมะเร็ง: เน้นผัก, ผลไม้, ธัญพืชไม่ขัดสี, และโปรตีนไม่ติดมัน และจำกัดเนื้อแดง, เนื้อแปรรูป, อาหารเค็มจัด, และอาหารปิ้งย่างจนไหม้เกรียม
ป้องกันการติดเชื้อและรับวัคซีน: ฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสที่ก่อมะเร็ง เช่น วัคซีน HPV และวัคซีนไวรัสตับอักเสบ B
หลีกเลี่ยงแสงแดดจ้า: ทาครีมกันแดด สวมหมวก และใส่เสื้อผ้าปกปิดเมื่อต้องอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานาน
ตรวจคัดกรองมะเร็งเป็นประจำ: เข้ารับการตรวจสุขภาพและตรวจคัดกรองมะเร็งตามความเหมาะสมของเพศและวัย (เช่น ตรวจเต้านม, ปากมดลูก, ลำไส้ใหญ่) เพื่อให้สามารถตรวจพบและรักษาโรคได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ